Bi hilabete daramatzazu jardunean, nola egiten diozu aurre erronka berri honi?
Niretzat pribilegioa da honetan lan egitea. Gizarte-ekonomia, dakigunaz gain, hau da, Espainiako BPGren % 10 dela eta biztanleria aktiboaren % 10 baino gehiago enplegatzen duten 43.000 enpresak osatzen dutela, ekonomia oso berezia da, zerbait desberdina duelako. Zerbait hori lurralde-errotzea da, komunitateei zerbitzatzea, behar kolektiboei eta komunitateei erantzuten dieten enpresek osatzen dutelako. Enpresa horiek ez dute deslokalizatzen, eta Donostia, Gipuzkoa, oso leku berezia bihurtzen dute, desberdintasun gutxien duten Europako eta munduko tokien artean daudelako.
Ni Gizarte Ekonomiatik nentorren, eta niretzat zorte handia da administrazio publikoa barrutik ezagutzea eta gizarte-ekonomian sinesten duen eta hura bultzatzeko gogoa duen talde batean lan egitea. Donostia 2023 Gizarte Ekonomiaren Hiriburutzarekin lan egiteak aukera eman dit euskal gizarte-ekonomiatik ikasteko, Espainiako ekonomia sofistikatuenetakoa baita. Izan ere, Espainiaren kasuan, lurralde osoan gizarte-ekonomia oso ona duen arren, hemengo sektore kooperatiboa, Mondragon Korporazioa buru, eta Gureak bezalako laneratzeko enpresak oso berritzaileak eta konprometituak dira. Sentimendu eta DNA kooperatiboa gizarteak behar duen hori ekoiztera joatean datza. Hori DNA kooperatiboa da, beraz, pribilegioa da honetan lan egitea.
Zure zeregin nagusia ‘Gizarte Ekonomia eta Zainketena’ Proiektu Estrategikoa koordinatzea da. Zein helburu nagusi ari zarete jorratzen arlo honetan?
Kontuan izan behar da 800 milioi euroko aurrekontua dugula, hamahiru ministerio barne hartzen dituena. Gure helburu nagusia da kopuru hori gizarte-ekonomian txertatzea eta ahalik eta inpaktu handiena lortzea. Horretarako, gizarte-ekonomia modernizatuko dugu, etorkizunerako funtsezkoak diren sektoreetan proiektuak abiaraziko ditugu: energia berriztagarrien eta energia-komunitateen sektoreetan, nekazaritzako elikagaien arloko proiektuetan, kontsumo arduratsuko proiektuetan eta etxebizitzaren berrikuntzako proiektuetan. Azken batean, gizarte-ekonomiak etorkizun oparoa du, eta, funtsean, hamahiru ministerio horiek koordinatzen saiatuko gara, egindako inbertsioaren bidez 2026an BPGren % 10etik % 11ra igaro ahal izateko. Ekonomia soziala haztea eta eskalatzea nahi dugu, ekonomia bidezkoagoa eta gizatiarragoa eraikitzeko.
Yolanda Diaz Lan eta Gizarte Ekonomiako ministroa NBEren Batzar Nagusian izan zen joan den apirilean, Espainiak bultzatutako ebazpena aurkezteko. Zein unetan dago Europako gizarte-ekonomia? Eta Espainiakoa?
Biak oso une gozoan daude. Pandemiaren ondoren, Europar Batasunak industria-estrategia berri bat abiarazi zuen, funtsezko hamalau ekosistemarekin, muskulu hori bultzatzeko, mendekotasuna murrizteko eta produkzio-ehun gehiago garatzeko. Ekosistema horien artean dago gizarte-ekonomiarena, erdieroaleen, elikaduraren, energia berriztagarrien eta sektore digitalaren sektorearekin batera, besteak beste. Izan ere, gizarte-ekonomiaren kasuan, ekonomia erresilientea da, desberdintasuna murrizten duena eta herritarren beharrei erantzuten diena. Horregatik, Europako Batzordeak uste du funtsezko sektorea dela Europaren etorkizunerako, eta estrategia berri horren bidez, gizarte-ekonomia Europako biztanleria aktiboaren % 6 enplegatzetik % 10 enplegatzera igaro nahi du 2030ean. Azken batean, paradigma aldatzen ari gara. Aukera ederra da, eta aprobetxatu egin behar dugu.
